2023 Kahramanmaraş depremlerinin hemen sonrasında AÇEV, öncelikle insani yardım odaklı çalışmalar yürüttü. Bu çalışmalarla birlikte, depremden etkilenen bölgedeki koşulları, hizmetleri ve olanakları çocuklar açısından gözlemledi. Vakfın geçmiş deneyimleriyle sahadaki güncel gözlemler harmanlanarak deprem bölgesindeki geçici barınma merkezlerinde çocukların kendilerini güvende hissetmelerini, oyun oynayıp gülebilmelerini, gelişimlerinin çok yönlü desteklenmesini, afetin çocuklarda ve ailelerde yarattığı olumsuz hatıraların, iyi ve olumlu deneyimlerle telafi edilmesini amaçlayan AÇEV Çocuk ve Aile Merkezleri kurulmasına karar verildi.
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’yla yapılan işbirliği protokolü çerçevesinde, Türkiye Vodafone Vakfı, UNICEF, UBS Foundation, EBRD, Siemens Caring Hands Foundation gibi kurumların desteğiyle Gaziantep Nurdağı, Adıyaman ve Hatay Defne’de üç ayrı AÇEV Çocuk ve Aile Merkezi kuruldu. Çocuk ve Aile Merkezleri’nde 4 ve 5 yaş çocuklarına yönelik, AÇEV uzmanları tarafından geliştirilen oyun temelli uygulamalar yürütülüyor. Bu uygulamalarda, çocukların dil gelişimi, sosyal, duygusal ve bilişsel gelişimleri başta olmak üzere tüm gelişim alanlarını desteklemek ve bu sayede ilkokula başlamaya hazır hâle gelmeleri amaçlanıyor. Merkezlerde sunulan programların etkin ve nitelikli biçimde uygulanması için, merkezlerde istihdam edilen okulöncesi öğretmenleri, yetişkin eğitimcileri ve idari personel, kapasite güçlenme eğitimleri ve süpervizyon çalışmalarıyla düzenli olarak destekleniyor.
Merkezlerde bulunan Kitap ve Oyuncak Kütüphanelerinde, konteyner kentte yaşayan 3-14 yaş arasındaki çocuklara yönelik olarak kendi yaş gruplarına özel zaman dilimlerinde çeşitli etkinlikler, oyunlar ve kitap okuma zamanlarını kapsayan akışlar uygulanıyor. Kütüphanelerde çocukların akranlarıyla oyunlar oynamaları, kitap okuma alışkanlığı kazanmaları ve ders çalışmaları için ortam sunulması hedefleniyor. AÇEV Çocuk ve Aile Merkezleri’nde çocukların anne ve babalarına yönelik olarak da Ebeveyn Destek Uygulaması ve Anne Destek Programı uygulanıyor. Kadınların ve kız çocuklarının güçlenmesini amaçlayan Hayat Dolu Buluşmalar uygulamaları devam ediyor. Travma ve Afet Ruh Sağlığı Çalışmaları Derneği’yle (TARDE) yapılan işbirliğiyle, Çocuk ve Aile Merkezleri’nde ruh sağlığı uzmanları tarafından bireylere ve gruplara psikolojik yardım, aile ve çocuk görüşmeleri, psikoeğitim oturumları, farkındalık ve bilgilendirme toplantıları gibi ruh sağlığı ve psikososyal destek hizmetleri de sunuluyor.
Çocuk ve Aile Merkezleri’ne erişemeyen çocuklara AÇEV Gezici Araçları ile ulaşılıyor. Gaziantep’in Nurdağı ilçesinde ve Hatay’da faaliyetlerine devam eden gezici araçlar ile hafta içi her gün bir köy ya da konteyner kent ziyaret edilerek buradaki çocuklara AÇEV uzmanları tarafından oluşturulmuş sanat ve oyun temelli etkinlikleri ile kadınlara yönelik Hayat Dolu Buluşmalar programı uygulanıyor.
Okulöncesi eğitimin okul dışında da devam etmesini sağlamak; eğitime erişemeyen çocuklara eğitim ve oyuncak malzemesi desteği sağlamak amacıyla içeriği AÇEV tarafından oluşturulan Mutlu Çantam dağıtımı yapılıyor. Kırtasiye malzemeleri, boyama ve hikaye kitapları ve oyuncaklardan oluşan çantalar bölgede konteyner kentlerde ve köylerde yaşayan çocuklara ulaştırılıyor.
AÇEV, depremin birinci yıldönümünde, kriz durumlarında ve acil koşullarda çocukların gelişimi, korunması, iyi olma halleri ve eğitimlerinin önceliklendirilebilmesi konusunda, Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Kongre Merkezi’nde “Afet ve Krizler Çağında Çocuk Olmak” başlıklı bir çalıştay düzenledi. Bu çalıştayda akademisyenler, deprem sahası çalışanları, çeşitli sivil toplum kuruluşları ve kamu aktörleri bir araya gelerek afet ve kriz durumlarında çocukların gelişimlerinin sürdürülebilmesi, eğitim öğretim faaliyetlerinin devam edebilmesi, çocukların iyilik halleri ve gelişimleri üzerinde doğrudan etkisi olan ebeveynlerin desteklenmesi gibi önemli konularda bütüncül bir yaklaşım geliştirmeye çalıştı.
Merkezler ve gezici araç ile birlikte 2023-2024 yılları arasında 10 binin üzerinde çocuğa ve 2.500’e yakın yetişkine doğrudan ulaşılmıştır.
Anne Çocuk Eğitim Vakfı. (2024). Depremin Birinci Yılında Deprem Bölgesinde AÇEV. Anne Çocuk Eğitim Vakfı.
Anne Çocuk Eğitim Vakfı. (2024, Nisan 24). Afet ve Krizler Çağında Çocuk Olmak: Erken Çocukluk Hizmetlerine Çok Paydaşlı Bir Yaklaşım.