Kahramanmaraş depremlerinin ardından, Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etüdler Vakfı (TESEV), UNICEF Türkiye’nin desteği ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi, İzmir Büyükşehir Belediyesi ve Türkiye Belediyeler Birliği’nin işbirliğiyle “Belediyeler için Çocuk Odaklı Afet Risk Azaltımı Eylem Planları” çalışmasını başlattı. Bu çalışma, belediyelerin veriye dayalı ve çocuk odaklı afet risklerini azaltmaya yönelik stratejiler geliştirmelerini desteklemeyi amaçlıyor. Çalışmanın pilot uygulaması için İstanbul, İzmir, Ankara, Gaziantep ve Adana illeri seçildi.
Çalışmanın ilk aşamasında, ulusal ve uluslararası afet risk azaltma çerçeve belgeleri, belediye politika dokümanları ve açık veri platformları incelendi. Bunu takiben, mahalle bazlı yaş ve rayiç bedel verilerinden yararlanarak çocuk odaklı afet risk haritaları hazırlandı. Bu haritalar, yerel kırılganlıkları ve ihtiyaçları tespit etmeyi amaçlıyor.
Eylem planlarının hazırlanması sürecinde, proje illerinde belediye uzmanları, sivil toplum kuruluşu temsilcileri, akademisyenler ve merkezi yönetim temsilcilerinin katılımıyla paydaş toplantıları düzenlendi. Bu toplantılarda, katılımcılar eylem planı için öneriler geliştirdi. Çalışmanın, çocuk katılımını da esas aldığı paylaşılıyor. Düzenlenen çocuk çalıştayları sayesinde, çocukların afetler konusundaki ihtiyaçlarının tespit edildiği ve yaşadıkları illerde oluşabilecek afetler karşısında çözümler üretmeye teşvik edildiği dile getiriliyor. Çocukların fikirlerinin de eylem planlarında dahil edildiği vurgulanıyor.
2024 yılında, çalışma kapsamında, pilot illerdeki belediyeler için afet eylem planları hazırlandı. 2025 yılında ise, eylem planlarının belediyelerden gelen geribildirimlerle revize edilmesi ve belediyeler için veriye dayalı ve çocuk odaklı afet risklerini azaltmaya yönelik eğitim modüllerinin geliştirilmesi planlanıyor.
Bu çalışma, belediyelerin afet risklerini azaltma konusunda çocuk odaklı ve veriye dayalı stratejiler geliştirmelerine destek olduğu için önem taşıyor.
TESEV (2024). Belediyeler için Çocuk Odaklı Afet Risk Azaltımı Eylem Planları
TESEV (2024). İstanbul Çocuk Odaklı Afet Risk Azaltım Çalıştayları